Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Η σημερινή μας συζήτηση αφορά στη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, όπως επίσημα διατυπώνεται ο όρος από τους ειδικούς ή στο τι κάνουμε με τα σκουπίδια όπως λέει ο λαός μας στη καθημερινή κουβέντα που κάνει για τα προβλήματα που τον πνίγουν σήμερα και τα οποία, αν δεν τα αντιμετωπίσουμε έγκαιρα, θα μας οδηγήσουν σε τραγικές καταστάσεις αύριο.

Τη συζήτηση αυτή πρέπει να την κάνουμε χωρίς παρωπίδες αν θέλουμε να δούμε το πραγματικό πρόβλημα και να βρούμε τις σωστές λύσεις. Αν πάλι ορισμένοι ζητούν μια ευκαιρία για αντιπαράθεση που θα υπηρετεί μικροκομματικές σκοπιμότητες και ιδιοτέλειες, τότε φοβούμαι πως κάνουν ένα τεράστιο λάθος, που όταν το καταλάβει ο λαός, θα τρέχουν να κρυφτούν για να γλυτώσουν από το ανάθεμα.

Εγώ προτείνω έναν ειλικρινή διάλογο και καλώ όλους να συμβάλλουν στη λύση ενός δύσκολου προβλήματος, που ταλανίζει την Αττική δεκαετίες τώρα.

Ας ξεκινήσουμε λοιπόν προσπαθώντας να βάλουμε το πρόβλημα στις πραγματικές του διαστάσεις.

Ποια ήταν η κατάσταση πριν μερικά χρόνια;

Στην Αττική τα σκουπίδια τα πέταγαν σε χωματερές ή τα έκαιγαν.

Θυμίζω ότι λειτουργούσαν, τόσο στο ηπειρωτικό τμήμα όσο και στα νησιά, 35 χωματερές ή Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων (ΧΑΔΑ) όπως είναι η επίσημη ονομασία τους.

Ποιοι ήταν αυτοί; Τους αναφέρω ονομαστικά έναν προς έναν.

-Στον Αυλώνα του Δήμου Ωρωπού στη θέση Κούτσι-Κοτρώνι

-Στα Καλύβια Θορικού του Δήμου Σαρωνικού στη θέση Τίποτι-Κρουδί

-Στη Κερατέα του Δήμου Λαυρεωτικής στη Θέση Άγιος Ιωάννης Φοβόλες

-Στην Ανάβυσσο του Δήμου Σαρωνικού στη θέση Άγιος Παντελεήμων

-Στο Βαρνάβα του Δήμου Μαραθώνα στη θέση Δρίζες

-Στο Γραμματικό του Δήμου Μαραθώνα στη θέση Γκράβες

-Στο Κάλαμο του Δήμου Ωρωπού στη θέση Λιμνιώνας – Ρίζα Κατσούνι

-Στο Καπανδρίτι του Δήμου Ωρωπού στη θέση Σαλαμίδι

-Στη Μαλακάσα του Δήμου Ωρωπού στη θέση Βρύση Πασσά

-Στην Παλαιά Φώκαια του Δήμου Σαρωνικού στη θέση Γερακίνα

-Στο Πολυδένδρι του Δήμου Ωρωπού στη θέση Γκρόπεζες

-Στο Δήμο Κορωπίου στη θέση Κάστρον Χριστός

-Στο Δήμο Λαυρεωτικής στη θέση Καμινάδα

-Στο Δήμο Μαρκοπούλου Μεσογαίας στη θέση Χωνί – Ντάγλα

-Στο Δήμο Παιανίας στη θέση Κόντρες – Άγιος Νικόλαος

-Στη Νέα Μάκρη του Δήμου Μαραθώνα στην πρώην Αμερικανική βάση

-Στα Βίλια του Δήμου Μάνδρας στη θέση Δρεστάνη

-Στις Ερυθρές του Δήμου Μάνδρας στη θέση Περιστέρι

-Στην Οινόη του Δήμου Μάνδρας στη θέση Στρατώνας

-Στο Δήμο Μεγάρων στη θέση Κάμλια

-Στο Δήμο Κερατσινίου στη θέση Λακώματα Σχιστού και Σιταποθήκες

-Στο Δήμο Αγκιστρίου στη θέση Σπορέζα

-Στη νήσο Αντικήθυρα του Δήμου Κυθήρων στη θέση Μύλοι

-Στο Δήμο Κυθήρων στη θέση Λαχνός

-Στα Μέθανα του Δήμου Τροιζηνίας στις θέσεις Χωνί – Προ και Μαλιμπάρδι

-Στο Δήμο Πόρου στις θέσεις Μόδι και Κοκορέλι

-Στο Δήμο Σπετσών στη θέση Αγριόπετρες – Ζάστανο

-Στο Δήμο Ύδρας στη θέση ΧΑΔΑ Ύδρας

-Στο Δήμο Νίκαιας στη θέση Γ’ Νεκροταφείο

-Στο Δήμο Σαλαμίνας στη θέση Γούβα Μπατσί

-Στο Δήμο Τροιζηνίας στις θέσεις Μοναστήρι (Άγιος Δημήτριος) και Δρυόπη (Λάκκα Πλιάκου)

 Κυρίες και Κύριοι Σύμβουλοι, εκπροσωπείτε τους κατοίκους αυτών των περιοχών και γνωρίζετε την κατάσταση που επικρατούσε. Την άθλια κατάσταση που επικρατούσε. Και για την οποία πολλοί σιωπούσαν τότε.

Όπως γνωρίζετε καλά και το σκληρό αγώνα που δώσαμε για να φύγουμε από αυτή την άθλια κατάσταση.

Σας θυμίζω ότι εκδόθηκαν αποφάσεις με τις οποίες απαγορεύτηκε η χρήση των ΧΑΔΑ. Χρηματοδοτήθηκαν με κοινοτικούς πόρους μελέτες για την περιβαλλοντική τους αποκατάσταση. Επίσης με κοινοτικούς πόρους τόσο του Τρίτου όσο και του Τέταρτου Κοινοτικού Πλαίσιου Στήριξης χρηματοδοτήθηκαν τα έργα αποκατάστασης.

Πρόσφατα, στις 29 Οκτωβρίου 2012, δημοπρατήσαμε την αποκατάσταση των τελευταίων 11 ΧΑΔΑ.

Οι διαγωνισμοί έγιναν με επιτυχία, παρά το πρωτοφανές γεγονός ότι η ΠΟΕ-ΟΤΑ και η ΕΜΔΥΔΑΣ κήρυξαν στάση εργασίας για να αποτρέψουν την πραγματοποίησή τους.

Αναρωτιέμαι αν τέτοια έργα προσφέρονται για να χρησιμοποιηθούν ως μέσα πίεσης για οποιονδήποτε ιερό ή ανίερο σκοπό.

Θυμίζω ότι η χώρα έχει ήδη καταδικαστεί μετά από Προσφυγή της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, που ασκήθηκε στις 26 Νοεμβρίου 2003, (Υπόθεση C-502/03).

Σας διαβάζω απόσπασμα από την απόφαση:

«Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη καταγραφή (Δεκέμβριος 2002), λειτουργούν στην Ελλάδα 1458 παράνομες και ανεξέλεγκτες χωματερές οι οποίες δέχονται τα απόβλητα από το 47 % του πληθυσμού της χώρας.

Οι Ελληνικές αρχές ενημέρωσαν την Επιτροπή ότι το πρόγραμμα μείωσης των παράνομων και ανεξέλεγκτων χώρων διάθεσης αποβλήτων και η αντικατάστασή τους από νόμιμους Χώρους Υγειονομικής Ταφής, δε θα ολοκληρωθεί παρά μόνο στο τέλος του 2007.»

Καλά ακούσατε. Το 2007. Μόνο που σήμερα το 2013 έχουμε τουλάχιστον 82 ενεργές χωματερές στη χώρα και 592 για αποκατάσταση.

Από τους 82 ενεργούς ΧΑΔΑ, οι 31 βρίσκονται σε νησιωτικές περιοχές, εκ των οποίων οι 28 είναι οι μόνοι χώροι διάθεσης απορριμμάτων στο αντίστοιχο νησί, συμπεριλαμβανομένων των ΧΑΔΑ των 2 νησιών της Περιφέρειας Αττικής, της Ύδρας και των Αντικύθηρων.

Αυτή είναι η αλήθεια κυρίες και κύριοι συνάδελφοι.

Και θυμίζω πως για να φτάσουμε στην δημοπράτηση της 29-11-2012 είχε προηγηθεί άγονη δημοπράτηση στις 25-09-2012. Επαναλάβαμε το διαγωνισμό στις 12-10-2012, όπου δυστυχώς, υπήρξε πάλι αναβολή λόγω κινητοποιήσεων της ΕΜΔΥΔΑΣ.

Με τη δημοπράτηση των 6 εργολαβιών συνολικού προϋπολογισμού 25 εκατομμυρίων Ευρώ από κοινοτικούς πόρους, αποκαθιστούμε περιβαλλοντικά τους χώρους ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριμμάτων στις περιοχές Καλύβια, Κερατέα, Κάλαμος, Βαρνάβας, Γραμματικό, Αυλώνας, Παλαιά Φώκαια, Μέγαρα, Μέθανα, Σπέτσες και Αγκίστρι.

Παράλληλα, αποφεύγουμε βαρύτατα πρόστιμα. Συγκεκριμένα, προβλέπεται πρόστιμο 35.000 Ευρώ ημερησίως για κάθε ΧΑΔΑ. Δηλαδή, για όλους για ένα έτος το πρόστιμο θα είναι: 153 εκατομμύρια Ευρώ!!!

Πρέπει κάποτε να πούμε επιτέλους την αλήθεια και να αναλάβουμε τις ευθύνες μας όλοι.

Όταν για τέτοια έργα που προστατεύουν το περιβάλλον, που χρηματοδοτούνται από κοινοτικούς πόρους και η καθυστέρηση εκτέλεσής τους συνεπάγεται επιβολή μεγάλων προστίμων στην χώρα, υπάρχουν τέτοιες λυσσαλέες αντιδράσεις, πραγματικά το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να τις καταδικάσουμε απερίφραστα.

Γιατί στις περιπτώσεις αυτές, κάποιοι κλέβουν διπλά τον ελληνικό λαό. Και του στερούν κοινοτικούς πόρους σε μια κρίσιμη για την οικονομία κατάσταση και τον υποχρεώνουν να πληρώσει πρόστιμα.

Κάποιοι πρέπει να απολογηθούν για τη στάση τους αυτή.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Αναφέρθηκα στην κατάσταση με τους ΧΑΔΑ, γιατί με αυτούς αρχίζει η ιστορία με τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Η πολιτική που προωθήθηκε αρχικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ήταν η υγειονομική ταφή των απορριμμάτων.

Δηλαδή η κατάργηση των ΧΑΔΑ και η αντικατάστασή τους από χώρους υγειονομικής ταφής.

Η πολιτική αυτή προωθήθηκε με την Οδηγία 31 του 1999, που ενσωματώθηκε στο Εθνικό Δίκαιο με την Κοινή Υπουργική Απόφαση 29407 του 2002.

Αυτό όμως ήταν το πρώτο βήμα.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση προχώρησε τον προβληματισμό της και το 2008 εξέδωσε την Οδηγία 98 που θέσπισε τη γνωστή ιεραρχία 5 βαθμίδων στη διαχείριση των απορριμμάτων.

Η εξέλιξη συνεχίστηκε με την περαιτέρω ανάπτυξη της ιδέας, ότι τα απόβλητα είναι στην ουσία πόρος και μάλιστα ανανεώσιμος.

Έτσι έχουμε στις 20/9/2011 την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαικό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών με τον τίτλο «Χάρτης πορείας για μια αποδοτική, από πλευράς πόρων, Ευρώπη»

Ο χάρτης αυτός θέτει σε προτεραιότητα την διαχείριση των αποβλήτων ως πόρο και προκρίνει την ανακύκλωση και την επεξεργασία των αποβλήτων έναντι της διάθεσης σε χώρο υγειονομικής ταφής.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι όσοι στη χώρα μας υποστηρίζουν ότι μπορεί να συνεχιστεί και στο μέλλον η ταφή των απορριμμάτων χωρίς επεξεργασία για ανάκτηση χρήσιμων υλικών και ενέργειας, είναι εκτός τόπου και χρόνου.

Εκτός εάν θέλουν να φτάσουμε στο σημείο να πληρώνουν οι δήμοι, δηλαδή οι πολίτες, από 1-1-2014 πρόστιμο 35 ευρώ ανά τόνο που θα αναπροσαρμόζεται κατά 5 ευρώ ετησίως μέχρι τα 60 ευρώ, για τα ανεπεξέργαστα απορρίμματα που οδηγούνται προς ταφή, σύμφωνα με το Νόμο 4042 του 2012 που ενσωμάτωσε στο εθνικό δίκαιο την Οδηγία 98 του 2008.

Άρα η μόνη πολιτική που μπορεί να οδηγήσει σε θετικά αποτελέσματα, είναι η πολιτική που προωθεί δράσεις σύμφωνα με την ιεράρχηση που θέτει η Οδηγία 98, δηλαδή πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση και τέλος διάθεση.

Πως όμως θα τα κάνουμε αυτά;

Τι εργαλεία έχουμε στη διάθεσή μας;

Και ποιους πόρους διαθέτουμε;

Το βασικό εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας είναι ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων της Αττικής.

Πράγματι, η πιο πρόσφατη φάση της πορείας αντιμετώπισης του προβλήματος αρχίζει με τον περιφερειακό σχεδιασμό που ξεκίνησε σε πρώτη φάση το 2001, εγκρίθηκε με νόμο το 2003 και επικαιροποιήθηκε το 2006.

Σας θυμίζω τα κυριότερα σημεία αυτής της διαδρομής:

Το 2001 με την 48445/28-9-2001 απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής εγκρίθηκε το Πλαίσιο Διαχείρισης στερεών αποβλήτων Περιφέρειας Αττικής.

Στη συνέχεια το πλαίσιο εξειδικεύτηκε, ως προς τα έργα διαχείρισης και τη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας και διάθεσης. Οι κατάλληλες θέσεις για εγκαταστάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων θεσμοθετήθηκαν με το άρθρο 33 του νόμου 3164/2003.

Ως προς την επεξεργασία, ο σχεδιασμός σε εκείνη τη φάση προέβλεπε εργοστάσια επεξεργασίας σύμμεικτων, μονάδες κομποστοποίησης προδιαλεγμένων, κέντρα διαλογής, μονάδες προεπεξεργασίας και ΧΥΤΥ.

Στη συνέχεια, εκπονήθηκαν μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων για τις ολοκληρωμένες εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων στη Δυτική και Ανατολική Αττική και εκδόθηκαν Αποφάσεις Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων.

Με τον νόμο 3164/2003 θεσμοθετήθηκαν οι κατάλληλες θέσεις για εγκαταστάσεις ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων, αλλά δεν προσδιορίστηκαν οι μέθοδοι επεξεργασίας.

Ο Περιφερειακός Σχεδιασμός  επικαιροποιήθηκε το 2006 με την 319/22-02-2006 Απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Αττικής.

Στο πλαίσιο αυτό εξειδικεύθηκαν περαιτέρω στόχοι για την εκτροπή βιοαποδομήσιμων (οργανικά και χαρτί) αποβλήτων από την ταφή και για την ανακύκλωση και αξιοποίηση  των υλικών συσκευασίας, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή και την εθνική νομοθεσία και ορίστηκε ο ΕΣΔΚΝΑ ως φορέας διαχείρισης για το σύνολο της Αττικής.

Από πλευράς τεχνολογιών στην εν λόγω απόφαση έγκρισης του ΠΕΣΔΑ αναφέρεται ότι όλες οι τεχνολογίες είναι οικονομικά βιώσιμες, λαμβάνοντας υπόψη τις προς επεξεργασία ποσότητες.

Στη συνέχεια – και μετά από σχετική προτροπή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής - εκπονήθηκε με ευθύνη του ΕΣΔΚΝΑ, μελέτη για την επιλογή των βέλτιστων τεχνολογιών για τις μονάδες επεξεργασίας των απορριμμάτων στην Αττική. Η μελέτη ολοκληρώθηκε τον Απρίλιο 2008.

Στη βάση των συμπερασμάτων αυτής της μελέτης -που έγιναν αποδεκτά από τα αρμόδια τότε όργανα της Αυτοδιοίκησης (ΕΣΔΚΝΑ και ΤΕΔΚΝΑ) προχώρησαν οι αντίστοιχες μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ) για τις 2 μονάδες επεξεργασίας στη Φυλή και τα Άνω Λιόσια και εκδόθηκαν τον Ιανουάριο του 2011 οι περιβαλλοντικοί όροι.

Η ανάγκη κάλυψης του κενού χρόνου μέχρι την υλοποίηση των διατάξεων του Νόμου του Καλλικράτη για τη σύσταση του Διαβαθμιδικού Συνδέσμου, οδήγησε το ΥΠΕΚΑ, το ΥΠΕΣ και την Περιφέρεια Αττικής στην προαγγελία για την πρόθεση προκήρυξης διεθνούς διαγωνισμού.

Αντικείμενο του διαγωνισμού θα ήταν η υλοποίηση των έργων για τη διαχείριση απορριμμάτων της Αττικής (της τάξης του 1.355.000 τόνων ετησίως) για χρονικό διάστημα περίπου 25 ετών. Σύμφωνα με την εν λόγω πρόσκληση, με τη λειτουργία των νέων εγκαταστάσεων θα πρέπει να επιτυγχάνεται:

1) Η εξεύρεση άμεσης λύσης στη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής ενόψει του επικείμενου κορεσμού των υπαρχόντων διατιθέμενων χώρων υγειονομικής ταφής.

2) Η εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Ελλάδας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αποφυγή ταφής των βιοαποδομήσιμων υλικών, σύμφωνα με τους στόχους της οδηγίας 99/31.

3) Η αξιοποίηση χρήσιμων πρώτων υλών που βρίσκονται στα απορρίμματα με την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση τους καθώς και την αξιοποίηση του παραγόμενου βιοαερίου κατά την διαδικασία αποδόμησης των απορριμμάτων.

4) H ενεργειακή αξιοποίηση τυχόν παραγόμενων δευτερογενών καυσίμων.

5) Η αξιοποίηση πιθανώς παραγομένου κατάλληλου εδαφοβελτιωτικού υλικού (compost).

6) Η μείωση του υπολείμματος προς ταφή.

Ας δούμε όμως τι περιλαμβάνει σε γενικές γραμμές ο ΠΕΣΔΑ, μετά από το ιστορικό που σας εξέθεσα και πως μπορούμε να συνοψίσουμε τι ισχύει σήμερα για τη διαχείριση των Στερεών Αποβλήτων στην Περιφέρεια Αττικής.

Η Περιφέρεια Αττικής χωρίζεται σε δύο Διαχειριστικές Ενότητες: η πρώτη αποτελείται από το σύνολο της Περιφέρειας Αττικής, πλην των νήσων Κυθήρων και Αντικυθήρων που αποτελούν την δεύτερη διαχειριστική ενότητα.

Για την επίτευξη των στόχων της Περιφέρειας αναφορικά με την Επεξεργασία και Αξιοποίηση των Αστικών Στερεών Αποβλήτων, στην πρώτη Διαχειριστική Ενότητα της Περιφέρειας Αττικής προβλέπονται:

• Η εφαρμογή συστημάτων για τη συλλογή Ανακυκλώσιμων Υλικών από τα απόβλητα.
• Η εφαρμογή της διαλογής στην πηγή του Οργανικού Κλάσματος.
• Η κατασκευή Μονάδων Επεξεργασίας Προδιαλεγμένου Οργανικού Κλάσματος των απορριμμάτων.
• Η κατασκευή Κεντρικών Μονάδων Επεξεργασίας σύμμεικτων απορριμμάτων για τις οποίες όλες οι τεχνολογίες επεξεργασίας- αξιοποίησης είναι αποδεκτές.

Ειδικότερα τα έργα που προβλέπονται σε κάθε Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων, όπως αναφέρονται στην εγκριτική απόφαση, είναι τα ακόλουθα:

Η Ο.Ε.Δ.Α. Δυτικής Αττικής περιλαμβάνει:

• Μονάδα Επεξεργασίας Σύμμεικτων Απορριμμάτων, πρόκειται για το υφιστάμενο Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης – Κομποστοποίησης.
• Το Χ.Υ.Τ.Α. στη θέση «Σκαλιστήρι», του Δήμου Φυλής,
• Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (Κ.Δ.Α.Υ.) Δυτικής Αττικής.
• Τις νέες Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων.
• Μονάδα Κομποστοποίησης Προδιαλεγμένων Οργανικών Υλικών.

Η Ο.Ε.Δ.Α. Βόρειο - Ανατολικής Αττικής περιλαμβάνει:

• Μονάδα Επεξεργασίας Σύμμεικτων Απορριμμάτων.
• Το Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (Κ.Δ.Α.Υ.).
• Μονάδα Κομποστοποίησης Προδιαλεγμένων Οργανικών Υλικών.
• Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (Χ.Υ.Τ.Υ.)

Η Ο.Ε.Δ.Α. Νότιο – Ανατολικής Αττικής περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

• Μονάδα Επεξεργασίας Σύμμεικτων Απορριμμάτων.
• Το Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (Κ.Δ.Α.Υ.).
• Μονάδα Κομποστοποίησης Προδιαλεγμένων Οργανικών Υλικών.
• Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (Χ.Υ.Τ.Υ.)

Παράλληλα, στον ΠΕΣΔΑ περιλαμβάνεται και η ίδρυση και λειτουργία Κεντρικών Σταθμών Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων.

Οι Εγκαταστάσεις Διαχείρισης Απορριμμάτων στη δεύτερη Διαχειριστική Ενότητα είναι οι ακόλουθες:

• Χ.Υ.Τ.Α. Νήσου Κυθήρων.
• Χ.Υ.Τ.Α. Νήσου Αντικυθήρων.

Εκτός των δύο Χ.Υ.Τ.Α. δεν προτείνονται άλλες εγκαταστάσεις στην Ενότητα αυτή, λόγω του μικρού πληθυσμιακού μεγέθους.

Από τα παραπάνω έργα που περιλαμβάνονται στον ΠΕΣΔΑ σε φάση λειτουργίας είναι τα παρακάτω:

1. Υφιστάμενο Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης και Κομποστοποίησης – ΕΜΑΚ, που δεν επαρκεί για τη συνολική διαχείριση των Αστικών Αποβλήτων του Λεκανοπεδίου.
2. Οι Σταθμοί Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στην περιοχή Σχιστού Πειραιά, στην Κηφισιά και στο Ελληνικό.
3. Ο Χ.Υ.Τ.Α. Φυλής.
4. Τέλος, υπάρχει ανάπτυξη συστημάτων ανακύκλωσης, μπλε κάδοι, διαλογή στη πηγή για ειδικά ρεύματα αποβλήτων και Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών

Συνεπώς το έργο μας είναι η υλοποίηση του μέρους του σχεδιασμού που ακόμα δεν έχει υλοποιηθεί.

Θέλω να σημειώσω ότι ο ΠΕΣΔΑ περιλαμβάνει πλήθος μελετών που αριθμούν σε εκατοντάδες σελίδες και ενδεικτικά αναφέρω:

Τη Μελέτη Αναθεώρησης του ΠΕΣΔΑ που αποτελείται από κείμενο περίπου 600 σελίδων.

Τη Μελέτη Αξιολόγησης Τεχνολογιών του ΠΕΣΔΑ που αποτελείται από κείμενο περίπου 500 σελίδων.

Τη Μελέτη Σκοπιμότητας που αποτελείται από κείμενο 700 περίπου σελίδων.

Τη Μελέτη Κατάρτισης του Χρηματοοικονομικού Μοντέλου που αποτελείται από κείμενο 60 περίπου σελίδων.

Τη Μελέτη Κόστους Οφέλους που αποτελείται από κείμενο περίπου 60 σελίδων.

Τη Μελέτη Διαγνωστικής Έρευνας της Αγοράς που αποτελείται από κείμενο περίπου 50 σελίδων.

Σε όλα τα παραπάνω πρέπει να προσθέσουμε τις εγκριτικές αποφάσεις διαφόρων φάσεων και τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έχουν συνταχθεί και εγκριθεί.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Ο ΠΕΣΔΑ είναι νόμος του κράτους και σύνολο από θεσμικές ρυθμίσεις σε βάθος 10έτιας. Συνοδεύεται από μελέτες και εγκρίσεις πολυάριθμων φορέων επί πολλά έτη.

Τι προτείνουν όσοι τον αποκηρύσσουν; Να πετάξουμε όλη αυτή τη δουλειά στο καλάθι των αχρήστων; Και να την αντικαταστήσουμε με τι;

Μα αυτός δεν είναι ο δρόμος που μας οδήγησε στη σημερινή κρίση;

Αντί συστηματικά και με σκληρή καθημερινή δουλειά να προσθέτουμε μέρα με τη μέρα ένα λιθαράκι, να γκρεμίζουμε ότι βρίσκουμε χτισμένο;

Και βέβαια ο ΠΕΣΔΑ χρειάζεται προσαρμογές, αν όμως τον πετάξουμε όπως προτείνουν, πετάμε τα χρήματα των φορολογουμένων Ελλήνων που απαιτήθηκαν για να γίνει και ξεκινάμε πάλι από το μηδέν με το κίνδυνο να χαθούν και τα 200 εκατομμύρια Ευρώ του ΕΣΠΑ.

Αλλά και για τις αναγκαίες αυτές προσαρμογές πάλι έχουμε μεριμνήσει.

Ήδη η Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή του ΠΕΠ Αττικής έχει αναθέσει μελέτη για την αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ καθώς και για τη σύνταξη της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) που απαιτείται, ώστε να υπάρξει η απαραίτητη προσαρμογή.

Είναι όμως σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι η προσαρμογή αυτή βελτιώνει και συμπληρώνει τα δεδομένα και δεν αναιρεί την υλοποίηση του σχεδιασμού που προωθούμε. Και δεν το λέμε εμείς αυτό. Το λένε οι πλέον αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος και η Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής.

Θέλω στο σημείο αυτό να θυμίσω ότι πολύς θόρυβος είχε ξεσπάσει προ μηνών για συνέντευξη σε έγκριτη καθημερινή εφημερίδα στελέχους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δήθεν έβαλλε κατά της υλοποίησης των 4 εργοστασίων και του ΠΕΣΔΑ.

Μάλιστα δε, ο αγαπητός συνάδελφος, ο διακεκριμένος και φίλτατος βουλευτής του Σύριζα κ. Νάσος Αθανασίου κατέθεσε και σχετική ερώτηση στη Βουλή. Προς τιμήν του προχτές κατά τη συζήτηση της διάταξης για τις Φοβόλες της Κερατέας στη Βουλή αναφέρθηκε ο ίδιος στο θέμα και χαριτολογώντας είπε πως μιλούσε για τον κ. Kremlis διότι δεν γνώριζε ότι πρόκειται για τον κ. Κρεμλή τον Προϊστάμενο της αρμόδιας υπηρεσίας Περιβάλλοντος.

Όπως γνωρίζετε έδωσα πρόσφατα στη δημοσιότητα την επιστολή του κ. Κρεμλή και της κυρίας Bourdy που με το πλέον κατηγορηματικό τρόπο συνηγορούν στην υλοποίηση των έργων.

Λένε χαρακτηριστικά στην επιστολή τους:

«Τα έργα αυτά είναι σημαντικά τόσο από πλευράς συμμόρφωσης με το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όσο και απορρόφησης των σχετικών κονδυλίων του ΠΕΠ Αττικής.

Ως εκ τούτου, η δημοπράτηση και συμβασιοποίηση τους πριν από το τέλος του 2013 επείγει, ώστε να μην απολεσθούν τα σχετικά κονδύλια και η Αττική να αποκτήσει σύγχρονες μονάδες διαχείρισης στερεών αποβλήτων επιλύοντας έτσι το οξύ και μακροχρόνιο πρόβλημα».

Όμως και παλαιότερα είχαμε ανάλογες περιπτώσεις.

Στις 4 Φεβρουαρίου του 2009 ο σημερινός βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κύριος Δημήτρης Παπαδημούλης και τότε ευρωβουλευτής του κόμματός του, υπέβαλε προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ερώτηση με θέμα τα έργα διαχείρισης των απορριμμάτων στην Αττική.

Σας διαβάζω λέξη προς λέξη την ερώτηση που υπέβαλε τότε ο κύριος Παπαδημούλης και τι ακριβώς έλεγε:

«Ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Απορριμμάτων της Αττικής συγχρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Συνοχής.

Ο σχεδιασμός αυτός προβλέπει την κατασκευή ΧΥΤΑ στη Φυλή, το Γραμματικό και την Κερατέα, καθώς και την κατασκευή εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων, ώστε να μειώνεται ο όγκος των σκουπιδιών που θα καταλήγουν στους ΧΥΤΑ.

Θα επιθυμούσα η Επιτροπή να με ενημερώσει για τα εξής:

Ποια είναι η μέχρι σήμερα πορεία υλοποίησης (νομικές δεσμεύσεις– απορροφήσεις) των έργων διαχείρισης απορριμμάτων της Αττικής που είναι ενταγμένα στο Ταμείο Συνοχής;

Ποια είναι η ημερομηνία ολοκλήρωσης τους προκειμένου να μην χαθούν οι προϋπολογισμένοι κοινοτικοί πόροι;

Θεωρεί η Επιτροπή ικανοποιητική την μέχρι σήμερα πορεία υλοποίησης των έργων;»

Στις 19 Μαρτίου του 2009 η αρμόδια Επίτροπός κυρία Hübner απάντησε εξ ονόματος της Επιτροπής. Σας διαβάζω επί λέξη την απάντηση:

«Σε ό,τι αφορά την κατάσταση προόδου των τριών έργων κατασκευής χώρων υγειονομικής ταφής στη Φυλή, το Γραμματικό και την Κερατέα, οι πληροφορίες περιλαμβάνονται στο παράρτημα που διαβιβάστηκε απευθείας στον κ. βουλευτή καθώς και στη Γραμματεία του Κοινοβουλίου.

Σε ότι αφορά τα έργα στη Φυλή και στο Γραμματικό, σύμφωνα με τις αποφάσεις της Επιτροπής της 21ης Δεκεμβρίου 2004, η προθεσμία για την ολοκλήρωση των εργασιών ορίστηκε για την 31η Δεκεμβρίου 2008.

Εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, οι ελληνικές αρχές υπέβαλαν στην Επιτροπή αίτηση για την τροποποίηση των προαναφερόμενων αποφάσεων με αίτημα την παράταση της προθεσμίας έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010. Σε αυτό το στάδιο, η Επιτροπή εξετάζει τις αιτήσεις τροποποίησης.

Σε ότι αφορά το έργο στην Κερατέα, σύμφωνα με την απόφαση της Επιτροπής της 22ας Δεκεμβρίου 2004, η προθεσμία για την ολοκλήρωση των εργασιών και την επιλεξιμότητα των δαπανών ορίστηκε για τις 30 Ιουνίου 2008.

Εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, οι ελληνικές αρχές υπέβαλαν στην Επιτροπή αίτηση για την παράταση της προθεσμίας έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010, καθώς και αίτηση για την πληρωμή προκαταβολής.

Σε αυτό το στάδιο, η Επιτροπή εξετάζει τις δύο αυτές αιτήσεις.

Η κατάσταση προόδου των εργασιών δεν κρίνεται ικανοποιητική για κανένα από τα τρία έργα.

Πέντε έτη μετά την έγκριση αποφάσεων για τα έργα από την Επιτροπή, μόνο στο ΧΥΤΑ Φυλής σημειώνεται κάποια πρόοδος στην πορεία ολοκλήρωσης των εργασιών.

Οι εν λόγω καθυστερήσεις οφείλονται εν μέρει στις δικαστικές και τις διοικητικές προσφυγές που έγιναν για τα τρία έργα.

Η κάλυψη συγκεκριμένων όρων που προβλέπονται από τις αποφάσεις και συνδέονται με τις ενδιάμεσες πληρωμές δεν θεωρείται ούτε και αυτή ικανοποιητική και στις τρείς περιπτώσεις.

Η Επιτροπή μεριμνά για την τήρηση των συγκεκριμένων όρων που περιλαμβάνουν οι αποφάσεις και έχει επισημάνει τακτικά στις ελληνικές αρχές ότι η συμμόρφωση με τους εν λόγω όρους εξασφαλίζει όχι μόνον τη συνέχεια της καταβολής των κοινοτικών πόρων, αλλά και την αποτελεσματική διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική που αποτελεί ζήτημα σοβαρό και επείγον.

Γι’ αυτόν το λόγο, ανεστάλησαν προσωρινά οι πληρωμές για τα τρία έργα, προκειμένου η Επιτροπή να μπορέσει να αξιολογήσει εάν η πρόοδος που έχει επιτευχθεί ως προς τα εν λόγω τρία έργα επαρκεί για την επανέναρξη των πληρωμών.»

Νομίζω πως κάθε σχόλιο είναι περιττό.

Επομένως, όλα τα στοιχεία συνηγορούν για την υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ, όχι μόνο τα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα και παλαιότερα και τώρα, αλλά ακόμα και πολιτικές δυνάμεις, που εμφανίζονται σήμερα συγκυριακά αντίθετες.

Θέλω δε να σημειώσω ότι με τη πρόσφατη διάταξη για τη Κερατέα, που προέκυψε από τη συνεργασία του Δήμου με το ΥΠΕΚΑ προέκυψε η χωροθέτηση στις Φοβόλες κάτι που είχαμε ήδη προδιαγράψει στη προκήρυξη για το αντίστοιχο έργο.

Θέλω στο σημείο αυτό να δώσω ένα σύντομο ιστορικό των ενεργειών που μας οδήγησαν στην δημοπράτηση των 4 εργοστασίων.

Με τον Νόμο του Καλλικράτη (Ν. 3852/2010) ο πρώην Διαδημοτικός Φορέας, ΕΣΔΚΝΑ, μετατρέπεται σε Διαβαθμιδικό, ΕΔΣΝΑ, με τη συμμετοχή της αιρετής αυτοδιοίκησης β’ βαθμού. Πρόεδρος του νέου φορέα ορίζεται από τον Νόμο ο Περιφερειάρχης Αττικής.

Είναι η πρώτη φορά που ο β’ βαθμός αυτοδιοίκησης εμπλέκεται άμεσα στη διαδικασία της διαχείρισης των απορριμμάτων. Έτσι έγινα Πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ για όσους δεν γνωρίζουν. Με Νόμο του Κράτους.

Ο Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής συγκροτείται με Απόφαση του Υφυπουργού Εσωτερικών στις 16-12-2011, δηλαδή με καθυστέρηση ενός ολόκληρου χρόνου από την έναρξη ισχύος του Καλλικράτη.

Η υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής, που ξεκίνησε σε πρώτη φάση το 2001, εγκρίθηκε με νόμο το 2003 και επικαιροποιήθηκε το 2006, αποτελεί βασική προτεραιότητα της νέας διοίκησης του ΕΔΣΝΑ.

Η υποβολή αιτήματος στην Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης για την κατασκευή των 4 εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων εισάγεται 3 φορές για ψήφιση στο Διοικητικό Συμβούλιο του φορέα από τα μέσα Φεβρουαρίου 2012 έως τα μέσα Μαρτίου 2012. Και τις τρεις φορές οι παρεμβάσεις της ΠΟΕ ΟΤΑ δεν επιτρέπουν την ολοκλήρωση της διαδικασίας.

Στις 11 Απριλίου 2012 ψηφίζεται ο Νόμος 4071/2012, με τον οποίο προβλέπεται η συγκρότηση Εκτελεστικής Επιτροπής στον ΕΔΣΝΑ, που δεν είχε αρχικά προβλεφθεί. Η σημαντική αυτή παράλειψη είχε δημιουργήσει τρομακτικά προβλήματα στη λειτουργία του ΕΔΣΝΑ.

Η Εκτελεστική Επιτροπή συγκροτείται σε Σώμα τον Ιούνιο του 2012.

Στις 27-8-2012 η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ εγκρίνει ομόφωνα την υποβολή αιτήματος στην Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ του Υπουργείου Ανάπτυξης για την κατασκευή των 4 εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων.

Στις 17-10-2012 η Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ ενημερώνει ότι έγινε αποδεκτό το αίτημα και τα 4 εργοστάσια εντάχθηκαν στον κατάλογο των προτεινομένων συμπράξεων.

Στις 23-10-2012 ο ΕΔΣΝΑ υποβάλλει αίτημα στην Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ ώστε να ενταχθούν τα έργα στις διατάξεις του Ν.3389/2005 περί ΣΔΙΤ.

Στις 25-10-2012 η Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ αποφασίζει την ένταξη των έργων.

Στις 19-11-2012 η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ εγκρίνει τις 4 προκηρύξεις Ανταγωνιστικού Διαλόγου (α’ φάση – πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος).

Οι περιλήψεις των προκηρύξεων συντάσσονται άμεσα και δημοσιεύονται στην εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, στο ΦΕΚ και σε εφημερίδες, ακολουθώντας τους κανόνες της δημοσιότητας.

Με αποφάσεις της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ, τον Ιανουάριο του 2013, συγκροτούνται οι 5μελείς Επιτροπές των Διαγωνισμών, στις οποίες μετέχουν υπάλληλοι του ΕΔΣΝΑ, της Περιφέρειας Αττικής και της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ.

Πριν την πραγματοποίηση των διαγωνισμών, με ομόφωνες αποφάσεις της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ εγκρίνονται και στέλνονται εμπρόθεσμα διευκρινιστικές απαντήσεις σε ερωτήματα που είχαν υποβληθεί από ενδιαφερομένους που είχαν λάβει τις προκηρύξεις.

Τον Ιανουάριο του 2013 η Εκτελεστική Επιτροπή του ΕΔΣΝΑ αποφασίζει για λόγους διαφάνειας, ασφάλειας και απρόσκοπτης διεξαγωγής των διαγωνισμών, τα δικαιολογητικά συμμετοχής να φυλαχθούν σε θυρίδες – ντουλάπια τραπέζης, όπου και θα γίνονται οι δημόσιες και κλειστές συνεδριάσεις των Επιτροπών των Διαγωνισμών.

Στις 22/01/2013 διεξάγεται ο διαγωνισμός για το εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων Βορειοανατολικής Αττικής (Γραμματικό) με τη συμμετοχή 8 ενδιαφερομένων.

Στις 24/01/2013 διεξάγεται ο διαγωνισμός για το εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων Νοτιοανατολικής Αττικής (Κερατέα) με τη συμμετοχή 8 ενδιαφερομένων.

Στις 29/01/2013 διεξάγεται ο διαγωνισμός για το εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων Δυτικής Αττικής (Α. Λιόσια) με τη συμμετοχή 7 ενδιαφερομένων.

Στις 05/02/2013 διεξάγεται ο διαγωνισμός για το εργοστάσιο επεξεργασίας απορριμμάτων Δυτικής Αττικής (Φυλή) με τη συμμετοχή 7 ενδιαφερομένων.

Κατά των διαγωνισμών γίνονται διοικητικές προσφυγές στην Αποκεντρωμένη Διοίκηση, αλλά απορρίπτονται όλες.

Τέλος γίνεται προσφυγή από το Δήμο Μαραθώνα στο ΣΤΕ για το έργο του Γραμματικού και από το Δήμο Φυλής για το έργο των Άνω Λιοσίων.

Θα αναφερθώ πρώτα στην προσφυγή για το Γραμματικό.

Ο ένας λόγος που προβάλλεται είναι εναντίον της διαδικασίας του Ανταγωνιστικού Διαλόγου.

Θέλω να σας ενημερώσω ότι η χρήση του Ανταγωνιστικού Διαλόγου προβλέπεται ρητά στην Οδηγία 2004/18 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 31ης Μαρτίου 2004 περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών.

«Ανταγωνιστικός Διάλογος» είναι η διαδικασία στην οποία κάθε οικονομικός φορέας μπορεί να ζητήσει να συμμετάσχει και στην οποία η αναθέτουσα αρχή διεξάγει διάλογο με τους υποψηφίους που έχουν γίνει δεκτοί στη διαδικασία αυτή, προκειμένου να βρεθούν μία ή περισσότερες λύσεις που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες της, και βάσει της οποίας οι υποψήφιοι που επελέγησαν καλούνται να υποβάλλουν προσφορά.

Μια δημόσια σύμβαση θεωρείται «ιδιαίτερα πολύπλοκη», εφόσον οι αναθέτουσες αρχές δεν είναι αντικειμενικά σε θέση να καθορίσουν επακριβείς τεχνικές προδιαγραφές και τα τεχνικά μέσα, τα οποία θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν τις ανάγκες και τους στόχους τους, καθώς επίσης και στην περίπτωση που δεν είναι αντικειμενικά σε θέση να προσδιορίσουν τη νομική ή/και χρηματοοικονομική οργάνωση ενός σχεδίου.

Ποια είναι όμως η εμπειρία στην Ευρώπη;

Σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με μελέτη του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Δημόσιας Διοίκησης, έως το 2009 έχουν προκηρυχθεί περισσότεροι από 3000 διαγωνισμοί με την διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου, τόσο σε έργα ΣΔΙΤ όσο και σε άλλα σύνθετα έργα.

Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών της Μεγάλης Βρετανίας, από το 2006 έως το 2009 προκηρύχθηκαν περισσότεροι από 1200 διαγωνισμοί με την διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου, για έργα ΣΔΙΤ και Πληροφορικής.

Σύμφωνα με μελέτη για την περίοδο 2007-2009 του Ευρωπαϊκού Κέντρου Τεχνογνωσίας σε θέματα ΣΔΙΤ (EPEC), φορέα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, σε χώρες όπως Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Ολλανδία, Δανία, η προκήρυξη έργων ΣΔΙΤ γίνεται αποκλειστικά μέσω του Ανταγωνιστικού Διαλόγου. Στην Μεγάλη Βρετανία και την Γαλλία έχουν προκηρυχθεί σε κάθε μία χώρα περισσότεροι από 100 διαγωνισμοί ΣΔΙΤ με την διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου.

Σε πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα έργα ΣΔΙΤ επιλέγεται η διαδικασία της «Διαπραγμάτευσης, με Δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού», μια ακόμα πιο περιοριστική διαγωνιστική διαδικασία σε σχέση με τον Ανταγωνιστικό Διάλογο.

Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Γερμανίας όπου περισσότεροι από 100 διαγωνισμοί έργων ΣΔΙΤ έχουν γίνει με την διαδικασία της «Διαπραγμάτευσης, με Δημοσίευση προκήρυξης διαγωνισμού», αποτελώντας τον συνήθη τρόπο δημοπράτησης έργων ΣΔΙΤ, ενώ και στο Βέλγιο όλα τα σημαντικά έργα ΣΔΙΤ έχουν προκηρυχθεί με τον ίδιο τρόπο.

Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η επιλογή του Ανταγωνιστικού Διαλόγου έχει ευρεία εφαρμογή στην Ευρώπη, ειδικά για έργα ΣΔΙΤ.

Σύμφωνα με την δική μας πληροφόρηση όλα τα έργα ΣΔΙΤ Διαχείρισης Απορριμμάτων στην Αγγλία και Σκωτία έχουν προκηρυχθεί με Ανταγωνιστικό Διάλογο. 

Αλλά και στην Ελλάδα ποια είναι η εμπειρία;

Έως σήμερα στην Ελλάδα η διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου έχει ακολουθηθεί στα ακόλουθα έργα ΣΔΙΤ, πέραν των έργων Διαχείρισης Αστικών Στερεών Απορριμμάτων Αττικής.

• Διαχείριση Αστικών Στερεών Απορριμμάτων Πελοποννήσου
• Διαχείριση Αστικών Στερεών Απορριμμάτων Σερρών
• Διαχείριση Αστικών Στερεών Απορριμμάτων Ηλείας
• Διαχείριση Αστικών Στερεών Απορριμμάτων Αιτωλοακαρνανίας
• Διαχείριση Αστικών Στερεών Απορριμμάτων Αχαΐας
• Αξιοποίηση και αναβάθμιση Χιονοδρομικού Κέντρου 3/5 Πηγάδια στη Νάουσα

Τα δύο τελευταία έργα βρίσκονται στο στάδιο της εκδήλωσης ενδιαφέροντος, ενώ στα τέσσερα πρώτα έχει ολοκληρωθεί η προεπιλογή υποψηφίων, και έχει ξεκινήσει η διαδικασία του Ανταγωνιστικού Διαλόγου.

Έως σήμερα δεν υπήρξε καμία προσφυγή από ενδιαφερόμενο να συμμετάσχει στην διαγωνιστική διαδικασία κατά της επιλογής του Ανταγωνιστικού Διαλόγου.

Επιπλέον αποτελεί επιλογή των φορέων δημοπράτησης και της Ειδικής Γραμματείας ΣΔΙΤ, προς ενίσχυση του ανταγωνισμού να προεπιλέγονται έξι υποψήφιοι κατά μέγιστο, ενώ σύμφωνα με την Οδηγία 18/2004 θα αρκούσε η προεπιλογή τριών υποψηφίων.

Οι συμβάσεις ΣΔΙΤ είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες τόσο σε τεχνικό επίπεδο όσο και κυρίως σε νομικό και χρηματοοικονομικό. Οι ιδιώτες υποψήφιοι θα πρέπει να χρηματοδοτήσουνε με ίδια και δανειακά κεφάλαια μέρος της επένδυσης και να έχουν συνολική ευθύνη μελέτης/ κατασκευής/ συντήρησης/ διαχείρισης/ εκμετάλλευσης των έργων για άνω των 20 ετών, στοιχεία που καθιστούν τις συμβάσεις αυτές ιδιαιτέρως σύνθετες.

Με βάση τα παραπάνω θεωρούμε και εμείς και το Υπουργείο Ανάπτυξης και η Διυπουργική Επιτροπή και η Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ, ότι η προκήρυξη διαγωνισμών έργων ΣΔΙΤ με Ανταγωνιστικό Διάλογο, αποτελεί  την πλέον ενδεδειγμένη διαγωνιστική διαδικασία.

Ως προς τους λόγους που επικαλείται ο Δήμος για τους περιβαλλοντικούς όρους θέλω να σημειώσω τα ακόλουθα:

Δεν τίθενται ζητήματα περιβαλλοντικών επιπτώσεων, τα οποία έχουν κριθεί σε προγενέστερο στάδιο και ενδεχομένως να επανεξεταστούν στο μέλλον.

Η διαδικασία αφορά αποκλειστικά στην προεπιλογή υποψηφίων αναδόχων, οι οποίοι θα συμμετάσχουν στον ανταγωνιστικό διάλογο για την τελική επιλογή των μεθόδων επεξεργασίας απορριμμάτων και την ανάδειξη του αναδόχου κατασκευής και λειτουργίας.

Συνεπώς, εφόσον με τις προσβαλλόμενες δεν θίγεται το περιβάλλον, ο Δήμος ασκεί την προσφυγή χωρίς έννομο συμφέρον.

Εξάλλου, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, ο Δήμος είχε προσφύγει ενώπιον του ΣΤΕ τόσο κατά της αρχικής έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, όσο και κατά της παράτασης ισχύος τους.

Και οι δύο αιτήσεις απορρίφθηκαν με τις 1151/2007 και 4357/2011 αποφάσεις του Ε΄ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας, με τις οποίες κρίθηκε ότι είναι νόμιμοι οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου.

Ο Δήμος επικαλείται ενδεχόμενη περιβαλλοντική επιβάρυνση, λόγω της ύπαρξης ρεμάτων εντός της λεκάνης του Χώρου Υγειονομικής Ταφής.

Ο ισχυρισμός αυτός του Δήμου έχει απορριφθεί από το ΣΤΕ και συνεπώς υφίσταται δεδικασμένο ως προς το συγκεκριμένο ζήτημα.

Συγκεκριμένα, στην 4357/2011 απόφαση αναφέρεται επί λέξει ότι:

«δεν τεκμηριώνεται πλάνη περί τα πράγματα ως προς την ύπαρξη ρεμάτων στο χώρο του έργου κατά την αρχική έγκριση των περιβαλλοντικών όρων αυτού, […]

Με τα δεδομένα αυτά δεν ανατρέπονται, ως προς το ζήτημα των υφιστάμενων στην περιοχή ρεμάτων, τα πραγματικά δεδομένα επί των οποίων στηρίχθηκε ο αρχικός σχεδιασμός του έργου, ούτε τα όσα κρίθηκαν σχετικώς με τις 1151/2007 και 1953/2007 αποφάσεις του Δικαστηρίου…».

Καθίσταται, λοιπόν, σαφές ότι απαράδεκτα προβάλλει το συγκεκριμένο λόγο ακύρωσης ο Δήμος.

Ο Δήμος επικαλείται την υπ’ αριθ. πρωτ. οικ. 101/18.1.2012 έκθεση μερικού ελέγχου τήρησης των περιβαλλοντικών όρων και της περιβαλλοντικής νομοθεσίας των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος.

Κατ’ αρχήν, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι ακόμη δεν υφίσταται τελικό πόρισμα των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος επί του συγκεκριμένου ζητήματος.

Άλλωστε, θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η ως άνω Ειδική Υπηρεσία Επιθεωρητών Περιβάλλοντος δεν είναι αρμοδία, κατά τις διατάξεις του Νόμου 3010/2002 για τον εντοπισμό και την οριοθέτηση ρεμάτων, και προφανώς για τον λόγο τούτο σε άλλα έγγραφά της, αναφέρει τις υπάρχουσες μισγάγκειες ως ρέματα.

Αυτό επισημάνθηκε και στην με αρ. 4357/2011 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Το γεγονός ότι δεν υφίστανται ρέματα στο έργο αποδεικνύεται, εκτός από την Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του Έργου, και από την τεχνική έκθεση των καθηγητών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, Α. Στάμου, Δ. Κουτσογιάννη και Ν. Μαμάση, σύμφωνα με την οποία εντός του χώρου του έργου υφίστανται μόνο μισγάγκειες, χωρίς λεκάνη απορροής, που δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ούτε ως ρέμα ούτε ως χείμαρρος.

Σε κάθε περίπτωση, κρίθηκε με την απόφαση του ΣΤΕ ότι ακόμη και στην εκδοχή ότι προέκυψαν νέα δεδομένα, που δικαιολογούν την ανάγκη βελτιώσεων του έργου:

«…εφόσον τα παραπάνω ζητήματα που επισημάνθηκαν με τα έγγραφα αυτά δεν αναφέρονται σε ουσιώδη στοιχεία του επίμαχου έργου και, πάντως, δεν είναι ικανά να κλονίσουν την κρίση της Διοικήσεως ως προς την επιλογή του χώρου και του τρόπου κατασκευής του, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, στηριζόμενη σε συνεκτίμηση των επιπτώσεων της ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης που αφορά έργο, με το οποίο, κατά τα εκτιθέμενα στις προηγούμενες σκέψεις, εξυπηρετείται πρωτεύων δημόσιος σκοπός, η ανωτέρω πλημμέλεια, τυχόν υφιστάμενη, δεν θα συνιστούσε λόγο ακύρωσης της προσβαλλόμενης πράξης πριν παρασχεθεί στη Διοίκηση η δυνατότητα να συμπληρώσει την έλλειψη, προκειμένου να εξασφαλιστεί η τήρηση της αρχής της νομιμότητας, στην οποία αποβλέπει το συνταγματικώς κατοχυρωμένο ένδικο βοήθημα της αιτήσεως ακυρώσεως, κατά τρόπο, όμως, εναρμονιζόμενο με την αρχή της αποτελεσματικότητας της διοικητικής δράσης…».

Ο ΕΔΣΝΑ ξεκίνησε τη διαδικασία δημοπράτησης και εν τέλει κατασκευής των Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων που προβλέπονται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων της Αττικής.

Με την 4357/2011 απόφαση του ΣΤΕ κρίθηκε ότι ο περιφερειακός σχεδιασμός είναι νόμιμος:

«…καθ` όσον περιλαμβάνει όλες τις απαραίτητες μονάδες που διασφαλίζουν, τόσο από απόψεως δυναμικότητας όσο και από απόψεως λειτουργικότητας, τη δυνατότητα επίτευξης των ως άνω στόχων και κατευθύνσεων των υπερκείμενων σχεδίων διαχείρισης, καθώς και των στόχων της οδηγίας 2006/12, η οποία ίσχυε κατά το χρόνο εκδόσεως της προσβαλλόμενης αποφάσεως και με την οποία δίδεται ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στην πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση και εν γένει ανάκτηση των αποβλήτων…».

Η κατασκευή της εν λόγω Μονάδας Επεξεργασίας αποτελεί σύμφωνα με την ως άνω απόφαση προϋπόθεση για την λειτουργία της Ο.Ε.Δ.Α. Βορειοανατολικής Αττικής.

Ήδη σήμερα έχει σχεδόν ολοκληρωθεί η κατασκευή του Χώρου Υγειονομικής Ταφής και εκκρεμεί η κατασκευή των λοιπών εγκαταστάσεων. Μετά την ολοκλήρωση κατασκευής της εν λόγω Μονάδας, στον Χ.Υ.Τ.Υ θα αποτίθενται τα υπολείμματα της προεπεξεργασίας.

Τα υπολείμματα έχουν διαφορετική δομή από τα απορρίμματα, καθόσον έχουν υποστεί επεξεργασία, από την οποία έχουν απολέσει την υγρασία και ως εκ τούτου η ποσότητα των στραγγισμάτων θα είναι ελάχιστη.

Άλλωστε το έργο διαθέτει και Μονάδα Βιολογικού Καθαρισμού, στην οποία θα γίνεται η επεξεργασία των ελαχίστων ενδεχομένως ποσοτήτων στραγγισμάτων που θα παράγονται.

Μάλιστα, θα πρέπει να τονισθεί ότι ο Δήμος είχε προβάλλει κατά το παρελθόν ως λόγο ακύρωσης, το γεγονός ότι η λειτουργία του χώρου υγειονομικής ταφής δεν είναι επιτρεπτή χωρίς παράλληλη λειτουργία της μονάδας προεπεξεργασίας, παραδεχόμενος κατ’ επέκταση ότι είναι απαραίτητη τη κατασκευή της Μονάδας Προεπεξεργασίας για την λειτουργία της Ο.Ε.Δ.Α..

Από όλα παραπάνω καθίσταται σαφές ότι όχι μόνο ο συγκεκριμένος λόγος ακύρωσης αλλά και η προσφυγή στο σύνολό της μετά βεβαιότητας θα απορριφθεί.

Για την προσφυγή στο ΣΤΕ του Δήμου Φυλής θέλω να σημειώσω τα ακόλουθα:

Ο Δήμος επικαλείται τρία επιχειρήματα:

Πρώτο ότι δεν τηρείται η εγκεκριμένη περιβαλλοντική μελέτη.

Δεύτερο ότι δεν προστατεύεται το περιβάλλον και έχει ξεπεραστεί ο ΠΕΣΔΑ

Τρίτο ότι η έκταση δεν ανήκει στον ΕΔΣΝΑ.

Είναι φανερό ότι η επίκληση και των τριών λόγων είναι προσχηματική.

Και τούτο διότι, όσον αφορά στον πρώτο λόγο, η περιβαλλοντική μελέτη και οι όροι που προβλέπει ισχύουν απόλυτα. Αν δε κατά τη διαδικασία του ανταγωνιστικού διαλόγου προκύψει άλλη τεχνολογία οι όροι αυτοί θα συμπληρωθούν με τη προβλεπόμενη διαδικασία αδειοδότησης.

Γιατί φαίνεται πως διαφεύγει από τους συντάκτες της προσφυγής το γεγονός ότι η προκήρυξη του ΕΔΣΝΑ αφορά και σε μελέτη και κατ’ επέκταση έγκριση και αδειοδότηση.

Με την διαδικασία που προωθούμε υπάρχει αυξημένη μέριμνα για τη προστασία του περιβάλλοντος. Διότι φεύγουμε από το απαράδεκτο καθεστώς της ταφής και πηγαίνουμε σε επεξεργασία των απορριμμάτων.

Και τι σημαίνει επεξεργασία. Δεν τα επεξεργαζόμαστε για να τα θάψουμε. Τα επεξεργαζόμαστε σε σύγχρονο εργοστασιακό χώρο που πληροί όλες τις προδιαγραφές για να τα ανακυκλώσουμε και να τα αξιοποιήσουμε, παράγοντας στερεά καύσιμα, που τα έχει ανάγκη η εθνική οικονομία, η ανακτώντας ενέργεια και όχι καίγοντάς τα, όπως ισχυρίζονται.

Το δε υπόλειμμα, είναι στην ουσία αδρανές και με κατάλληλη επεξεργασία θα μπορεί να αξιοποιηθεί για την αποκατάσταση χώρων λατομείων, την παραγωγή υλικών κατάλληλων στα έργα υποδομής ή άλλες χρήσεις.

Στην ουσία εμείς με αυτό που κάνουμε, κλείνουμε τη χωματερή!

Και στη θέση της δημιουργούμε σύγχρονη εργοστασιακή υποδομή πλήρως ελεγχόμενη από περιβαλλοντική άποψη.

Αλλοίμονο αν αυτή την πραγματικότητα δεν θέλουμε να την δούμε.

Παράλληλα, δημιουργούμε θέσεις εργασίας και δευτερογενή αγορά και ανάπτυξη, που πρωτίστως θα βοηθήσουν το τοπικό πληθυσμό.

Όσον αφορά στο ΠΕΣΔΑ σας διαβάζω απόσπασμα από την απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου Φυλής με αριθμό 94 του 2004.

Εκεί ο τότε και σημερινός Δήμαρχος αναφέρει ότι:

1)   Με το άρθρο 33 του Ν. 3164/2003 ΦΕΚ 176 ολοκληρώθηκε ο περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης στερεών αποβλήτων της Αττικής, με την έγκριση ως κατάλληλων θέσεων και εγκαταστάσεων ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων, σύμφωνα με τους όρους και τα κριτήρια καταλληλότητας που προβλέπονται από τις διατάξεις της με αριθμό 114218/1997 Υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 1016Β) και καθορίστηκε ως κατάλληλη θέση στη Δυτική Αττική η θέση «Σκαλιστήρι Φυλής Άνω Λιοσίων». Στη συνέχεια, με την υπ’ αριθ. ΑΠ 135831/03.12.2003 κοινή Υπουργική απόφαση εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου «Κατασκευή, λειτουργία και αποκατάσταση 2^ου ΧΥΤΑ Δυτικής Αττικής στη θέση Σκαλιστήρι του Δήμου Φυλής» του οποίου ΧΥΤΑ φορέας διαχείρισης είναι ο ΕΣΔΚΝΑ.

2)   Με την υπ’ αριθ. 489/2004 απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΣΔΚΝΑ αποφασίστηκαν αντισταθμιστικά οφέλη για το Δήμο Φυλής τα εξής:

Για το έτος 2004,    5.869.405,72 ευρώ

Για το έτος 2005,  10.271.460,01 ευρώ

Για το έτος 2006,  11.738.811,44 ευρώ

Για το έτος 2007,  13.206.162,88 ευρώ

Για το έτος 2008,  14.673.514,31 ευρώ

3)   Κατόπιν τούτων, το Δημοτικό Συμβούλιο πρέπει να πάρει απόφαση για την αποδοχή των αντισταθμιστικών οφελών και την παράδοση της χρήσης του χώρου στον ΕΣΔΚΝΑ.

Δεν τα λέω εγώ αυτά κυρίες και κύριοι.

Τα λέει ο Δήμαρχος Φυλής στο Δημοτικό Συμβούλιο το 2004.

Αλήθεια, τότε δεν κινδύνευε το περιβάλλον;

Ή μήπως το θέμα ήταν είναι και παραμένει ένα. Τα αντισταθμιστικά οφέλη.

Γιατί με νέα σύμβαση στις 11 Μαΐου του 2010 ο ίδιος Δήμαρχος παραχωρεί τις εκτάσεις για 20 χρόνια δηλαδή μέχρι το 2024, πάλι λαμβάνοντας αντισταθμιστικά οφέλη 18 εκατομμύρια ευρώ ετησίως.

Ο σημερινός Καλλικρατικός Δήμος Φυλής προέρχεται από την συνένωση τριών Δήμων. Του Δήμου Φυλής, του Δήμου Άνω Λιοσίων και του Δήμου Ζεφυρίου.

Και οι 3 Δήμοι από το 1992 μέχρι σήμερα έχουν πάρει ως αντισταθμιστικά οφέλη ποσά που σε σημερινές τιμές ανέρχονται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ!

Δηλαδή κάτι περισσότερο απ’ όσο θα κοστίσει η κατασκευή και λειτουργία για 27 χρόνια και των 4 εργοστασίων της Αττικής.

Η αποκάλυψη αυτή σοκάρει!

Και δεν συνυπολογίζουμε σε αυτά, χρήματα από όλα τα κοινοτικά πλαίσια που δόθηκαν, από ειδικά προγράμματα όπως ο Θησέας, από ΚΑΠ, από το ΠΕΠ Αττικής και από τα Τομεακά Προγράμματα.

Και πραγματικά γεννιέται αυτόματα το ερώτημα.

Τι έγιναν όλα αυτά τα χρήματα;

Τι έργα προστασίας του περιβάλλοντος έγιναν;

Τι έργα βελτίωσης της ποιότητας ζωής των κατοίκων σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν;

Δεν κατηγορούμε κανέναν, περιμένουμε απαντήσεις να ξέρουμε τι μας γίνεται.

Αν κρίνουμε από τον περιβάλλοντα του ΧΥΤΑ δημοτικό χώρο και την άθλια κατάσταση που επικρατεί σ’ αυτόν, η απάντηση είναι απογοητευτική.

Απορεί κανείς για την απαίτηση να διαχειριστεί την ΟΕΔΑ Φυλής ο Δήμος, όταν αδυνατεί να διαχειριστεί τον περιβάλλοντα χώρο που είναι ευθύνη και αρμοδιότητά του.

Και πάμε τώρα να εξετάσουμε και τον τρίτο λόγο που προβάλλει ως ισχυρισμό ο Δήμος και αφορά στην κυριότητα των εκτάσεων.

Όπως σας ανέφερα ο ίδιος ο Δήμος έχει παραχωρήσει για 20 χρόνια τις εκτάσεις με σύμβαση.

Όμως μπαίνει το πελώριο ερώτημα: ο Δήμος πως αποδεικνύει ότι είναι ιδιοκτήτης του χώρου; Τι τίτλους έχει; Πως νομιμοποιείται να εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης του χώρου;

Το γεγονός ότι η έκταση ευρίσκεται στα διοικητικά όρια του δήμου δεν συνεπάγεται ότι είναι και ιδιοκτησία του δήμου.

Σας ενημερώνω ότι στις 23/3/12 αναρτήθηκε ο δασικός χάρτης Δημοτικής Ενότητας Φυλής με το έγγραφο 1190/23-3-12 της Διεύθυνσης Δασών Ανατολικής Αττικής.

Με το αριθμ. πρωτ. 1492/31-8-2011 η Κτηματική Υπηρεσία υπέβαλλε τοπογραφικό διάγραμμα, από το οποίο προκύπτει ότι, σύμφωνα με το υπ’ αριθμ. 5334/12-1-2010 έγγραφο του Δασαρχείου Πάρνηθας, τμήματα της απαλλοτριωθείσας έκτασης εμπίπτουν εντός της δημόσιας δασικής έκτασης.

Στο αριθμ. 1295/18-5-12 έγγραφο του Δασαρχείου Πάρνηθας αναφέρεται ότι «μέχρι σήμερα κανένας ιδιώτης ούτε ο Δήμος Φυλής έχει αναγνωρισθεί ως ιδιοκτήτης δάσους ή δασικής έκτασης στην έκταση που παραχωρήθηκε στον ΕΣΔΚΝΑ για την κατασκευή της Α΄ Φάσης Χώρου Υγειονομικής Ταφής Αποβλήτων (ΧΥΤΑ) Δυτικής Αττικής» στην έκταση που αναφέρεται ο αναφερόμενος αναρτημένος δασικός χάρτης Δημοτικής Ενότητας Φυλής.

Δηλαδή κυρίες και κύριοι  Σύμβουλοι από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες τίθεται με επίσημα έγγραφα ένα τεράστιο θέμα:

Αμφισβητείται η κυριότητα του Δήμου Φυλής στην έκταση την οποία ο ίδιος εμφάνισε ως δική του και ελάμβανε επί τόσα χρόνια αντισταθμιστικά οφέλη γι’ αυτό.

Το θέμα είναι πολύ σοβαρό και καλώ από αυτό το βήμα του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής κάθε αρμόδια κρατική αρχή να επιληφθεί.

Επειδή πολύ μελάνι έχει χυθεί για το θέμα της διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής και πολλοί έχουν προσπαθήσει να θολώσουν τα νερά, θα ήθελα κωδικοποιημένα να δώσω απαντήσεις άμεσες και απλές στα συχνότερα ερωτήματα των τελευταίων ημερών, ώστε ο καθένας μας αλλά και οι πολίτες που μας παρακολουθούν να σχηματίσει γνώμη για αυτά που συμβαίνουν.

Απαντήσεις σε θέματα που αφορούν στην υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ και την κατασκευή 4 εργοστασίων επεξεργασίας απορριμμάτων.

-Τι γίνεται σήμερα με την επεξεργασία των απορριμμάτων;

Σήμερα υπάρχει μία εγκατάσταση επεξεργασίας και χώρος ταφής μόνο στη Φυλή, καθώς και σκόρπιες παράνομες χωματερές. Τα απορρίμματα του λεκανοπεδίου στη συντριπτική τους πλειονότητα θάβονται ανεπεξέργαστα στον ΧΥΤΑ Φυλής.

-Ποιος σχεδιασμός υπάρχει;

Ο μόνος εγκεκριμένος σχεδιασμός που υπάρχει από το Ελληνικό Κοινοβούλιο είναι ο ΠΕΣΔΑ Αττικής (Ν. 3164/2003), επικαιροποιημένος το 2006, και η διάταξη που πρόσφατα ψήφισε η Βουλή για την Κερατέα.

Με τον ΠΕΣΔΑ δημιουργούμε νέες σύγχρονες εγκαταστάσεις όχι μόνο στη Φυλή αλλά και στο Γραμματικό και τη Κερατέα.

Παράλληλα, κάνουμε περιβαλλοντική αποκατάσταση σε όλες τις παράνομες χωματερές της Αττικής.

-Ποιοι αντιδρούν και γιατί;

Αντιδρούν κυρίως ο Δήμος Φυλής και η ΠΟΕ-ΟΤΑ για διαφορετικούς λόγους.

Ο Δήμος ζητάει να διαχειριστεί ο ίδιος τις εγκαταστάσεις και η ΠΟΕ-ΟΤΑ να συνεχιστεί το σημερινό καθεστώς να θάβονται τα σκουπίδια χωρίς επεξεργασία.

Επίσης, ορισμένες οικολογικές οργανώσεις και πρόσωπα ισχυρίζονται ότι με διαλογή στην πηγή και ανακύκλωση μόνο μπορούμε να λύσουμε το πρόβλημα.

Άλλοι πάλι ισχυρίζονται ότι κάθε Δήμος πρέπει να διαχειριστεί τα δικά του απορρίμματα καθώς και ότι πρέπει να ακολουθήσουμε πολιτικές αποτροπής της παραγωγής αποβλήτων και μόνο ενώ άλλοι ότι πρέπει να ασχοληθούμε με τη διαλογή στην πηγή και την ανακύκλωση και μόνο και τίποτε άλλο.

Όμως πουθενά στον κόσμο δεν διαχειρίζονται τα απορρίμματα έτσι. Η σύγχρονη αντίληψη είναι πως τα σκουπίδια δεν είναι για πέταμα αλλά αποτελούν Ανανεώσιμη Πηγή Ενέργειας.

Εμείς προωθούμε ανάλογα προγράμματα, που αφορούν τις ποσότητες των απορριμμάτων που δεν θα πηγαίνουν για επεξεργασία στα εργοστάσια.

Από τα 2 εκατομμύρια τόνους απορριμμάτων της Αττικής το 1,35 εκ. τόνοι θα επεξεργάζονται στα 4 εργοστάσια και οι υπόλοιποι 650.000 τόνοι θα επεξεργάζονται με διαλογή στην πηγή, δημιουργία Πράσινων Σημείων και στα ΚΔΑΥ (Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών). Όλα αυτά περιλαμβάνονται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό (ΠΕΣΔΑ) που υλοποιούμε.

-Τι λέει συγκεκριμένα η ΠΟΕ-ΟΤΑ;

Η στάση της ΠΟΕ-ΟΤΑ είναι περίεργη, αφού προβάλλει αιτήματα που δεν έχουν καμία σχέση με τα συνδικαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων. Οι εργαζόμενοι διατηρούν τις θέσεις εργασίας, που αναμένεται μάλιστα να αυξηθούν, και τις αποδοχές τους.

Επίσης, ισχυρίζεται πολλαπλασιασμό του κόστους, ενώ έχουμε ήδη απαντήσει ότι αυτό δεν ισχύει και οι υπολογισμοί που κάνουν είναι τελείως λανθασμένοι, αφού υπολογίζουν ότι το κόστος των 27 ετών λειτουργίας θα πληρωθεί από τους δημότες σε 1 χρόνο. Παράλογος και εξωφρενικός υπολογισμός.

Η ΠΟΕ-ΟΤΑ προβάλλει θέσεις που αφορούν τις διαγωνιζόμενες εταιρείες και την τεχνολογία που διαθέτουν και όχι τα συνδικαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων.

-Τι λέει ο Δήμος Φυλής;

Ο Δήμος Φυλής δεχόταν μέχρι πρότινος τον Περιφερειακό Σχεδιασμό, με την προϋπόθεση να γίνουν εγκαταστάσεις και στο Γραμματικό και στην Κερατέα, όπως προβλεπόταν.

Τώρα, που έχουμε ήδη δημοπρατήσει το Γραμματικό και την Κερατέα, άλλαξε στάση και θέλει όχι μόνο να μην γίνουν τα νέα έργα αλλά να αναλάβει ο ίδιος τη διαχείριση των υφισταμένων εγκαταστάσεων.

-Τι αντισταθμιστικά οφέλη έχει πάρει μέχρι σήμερα ο Δήμος Φυλής από τη λειτουργία του ΧΥΤΑ;

Ο Δήμος μέχρι σήμερα έχει πάρει από τον ΕΔΣΝΑ πολλά εκατομμύρια ευρώ. Η κατάσταση που επικρατεί στο χώρο έξω από τις εγκαταστάσεις του ΕΔΣΝΑ και είναι αρμοδιότητας του Δήμου Φυλής είναι άθλια.

Προκύπτει άμεσα το ερώτημα τι έγιναν τόσα εκατομμύρια; Αν ο Δήμος με τόσα χρήματα δεν κατάφερε το απλό, να καθαρίσει τον περιβάλλοντα χώρο, πώς θα μπορέσει να διαχειριστεί τις εγκαταστάσεις;

Παράλληλα έχει υπογράψει σύμβαση με τον ΕΔΣΝΑ για παραχώρηση του χώρου στη Φυλή έως το 2024. Εάν δεν επιθυμεί τη διαχείριση των απορριμμάτων στην περιοχή του γιατί υπέγραψε μια τόσο μακροχρόνια σύμβαση;

-Θα βελτιωθεί η κατάσταση στον ΧΥΤΑ Φυλής με την υλοποίηση του ΠΕΣΔΑ Αττικής;

Σαφέστατα θα βελτιωθεί. Με την κατασκευή των εργοστασίων πλέον δεν θα θάβονται οι σημερινές τεράστιες ποσότητες παρά μόνο το υπόλειμμα της επεξεργασίας.

Οι Μονάδες που θα κατασκευαστούν θα τηρούν τους όρους και τις διατάξεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας στο ακέραιο. Παράλληλα θα δημιουργηθούν εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων και στην Ανατολική Αττική. Η διαδικασία δηλαδή της διαχείρισης των απορριμμάτων για πρώτη φορά αποκεντρώνεται.

-Τι θα προϊόντα θα δώσει η επεξεργασία απορριμμάτων;

Αυτό θα καθοριστεί από το διαγωνισμό που είναι σε εξέλιξη. Τα αποτελέσματα της επεξεργασίας μπορεί να είναι προϊόντα ανακύκλωσης, καύσιμη ύλη και ενέργεια, ανάλογα με την τεχνογνωσία που θα προκριθεί και θα τηρεί όλους τους περιβαλλοντικούς όρους.

-Γιατί με ΣΔΙΤ;

Το κόστος των εργοστασίων (κατασκευή και λειτουργία) αγγίζει το 1 δις ευρώ. Από το ΕΣΠΑ διατίθενται 200 εκατομμύρια ευρώ. Τα υπόλοιπα 800 εκατομμύρια ευρώ θα αντληθούν από τον ιδιωτικό τομέα με τη διαδικασία της σύμπραξης.

Αυτή είναι η μόνη εφικτή λύση, αφού το χρεωμένο κράτος δεν έχει άλλους πόρους να διαθέσει, ενώ ταυτόχρονα η επένδυση θα βοηθήσει την εθνική οικονομία να προχωρήσει στο δρόμο της ανάπτυξης.

Κριτήριο των διαγωνισμών είναι το χαμηλότερο κόστος με την αυτονόητη προϋπόθεση της τήρησης της περιβαλλοντικής νομοθεσίας και αναμένεται να κινηθεί σε ανάλογα επίπεδα με τα  σημερινά, γιατί θα προκύψουν προϊόντα που θα παράγουν έσοδα.

-Γιατί δεν προτιμήθηκαν μικρότερες και περισσότερες μονάδες;

Γιατί αυτές τις μονάδες προβλέπει ο σχεδιασμός. Καμία μελέτη δεν τεκμηριώνει περισσότερες και μικρότερες μονάδες. Η χωροθέτηση περισσότερων μονάδων είναι ανέφικτη.

Αυτοί που ισχυρίζονται ότι θα μπορούσε να κατασκευαστεί μία μονάδα σε κάθε δήμο, προφανώς εθελοτυφλούν, αν δεν παραπλανούν σκόπιμα.

-Προβλέπεται κομποστοποίηση;

Ναι, προβλέπονται 3 μονάδες, μία σε κάθε περιοχή που έχουν ενταχθεί στις δημοπρασίες που είναι σε εξέλιξη.

-Τι δράσεις πρόληψης προωθείτε;

Καταρχήν, απαιτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση η κατάρτιση εθνικού προγράμματος πρόληψης.

Εμείς, ως Περιφέρεια Αττικής, ήδη έχουμε προχωρήσει στην επεξεργασία και κατάρτιση προτάσεων σε περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου να ενσωματωθούν στο εθνικό πρόγραμμα πρόληψης και έχουμε ήδη ενημερώσει τις αρμόδιες Ευρωπαϊκές Αρχές.

Στον τομέα αυτό είμαστε μπροστά, αφού η προθεσμία για τον σχεδιασμό του εθνικού προγράμματος είναι μέχρι τέλος του 2013.

-Η Ευρώπη προτείνει ιεραρχικά πρόληψη, επαναχρησιμοποίηση, ανακύκλωση, ανάκτηση και τελευταία τη διάθεση με τη μέθοδο της ταφής. Τι δράσεις προωθείτε ανά βαθμίδα ιεραρχίας;

Για την πρόληψη καταρτίζουμε προτάσεις σε περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου να ενσωματωθούν στο εθνικό πρόγραμμα πρόληψης, όπως προβλέπουν οι κανονισμοί.

Για την επαναχρησιμοποίηση ο Περιφερειακός Σχεδιασμός προβλέπει τη δημιουργία Πράσινων Σημείων.

Για την ανακύκλωση πέραν των υφισταμένων συστημάτων ανακύκλωσης, όπως οι μπλε κάδοι, τα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) και τα ειδικά συστήματα ανακύκλωσης, θα προχωρήσουμε τη Διαλογή στην Πηγή.

Για την ανάκτηση προωθούμε την κατασκευή 4 εργοστασίων επεξεργασίας που ήδη δημοπρατούμε.

Για την κομποστοποίηση προωθούμε την κατασκευή 3 εργοστασίων κομποστοποίησης, που περιλαμβάνονται στις δημοπρασίες που κάνουμε για τα εργοστάσια επεξεργασίας.

Τέλος, η διάθεση του υπολείμματος της επεξεργασίας, που θα είναι ένα πολύ μικρό κλάσμα των παραγόμενων απορριμμάτων και θα είναι αδρανές υλικό, θα απαιτεί ελάχιστο χώρο διάθεσης.

-Γιατί εργοστάσια επεξεργασίας και όχι εργοστάσια ανακύκλωσης και κομποστοποίησης;

Τα εργοστάσια επεξεργασίας θα κάνουν πρώτα ανακύκλωση και στη συνέχεια θα επεξεργάζονται τα υπόλοιπα απορρίμματα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν.

Μαζί με τα 4 εργοστάσια επεξεργασίας δημοπρατούμε και 3 εργοστάσια κομποστοποίησης.

-Τι είναι και γιατί προτιμήθηκε ο ανταγωνιστικός διάλογος;

Είναι ο σύγχρονος τρόπος διαγωνισμού που ακολουθείται για την περίπτωση πολύπλοκων και σύνθετων έργων σε όλη την Ευρώπη και είναι νόμος του Ελληνικού κράτους.

-Γιατί οι συμβάσεις θα έχουν δέσμευση 27 χρόνων;

Για να υπάρχει μικρότερη επιβάρυνση στην αποπληρωμή του έργου, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζεται η απρόσκοπτη λειτουργία των εργοστασίων για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, χωρίς άλλα δημόσια έξοδα για συντήρηση και λειτουργία.

-Γιατί δεν αναθεωρήθηκε ο ΠΕΣΔΑ; Έχει λήξει; Γιατί εφαρμόζετε έναν αναχρονιστικό ΠΕΣΔΑ;

Διότι δεν απαιτείται η αναθεώρησή του, αφού δεν έχει αναθεωρηθεί ο Εθνικός Σχεδιασμός. Εξ άλλου είναι σε ισχύ και δεν έχει λήξει, όπως ισχυρίζονται ορισμένοι. Είναι νόμος του Κράτους και έχουμε υποχρέωση να τον εφαρμόσουμε. Από κανένα στοιχείο δεν προκύπτει ότι είναι αναχρονιστικός.

Ο ΠΕΣΔΑ επικαιροποιήθηκε το 2006 και είναι σε ισχύ.

Έκτοτε έχουμε την έκδοση της Οδηγίας 98/2008 και την εναρμόνιση της Εθνικής Νομοθεσίας με την ψήφιση του Νόμου 4042/2012. Πρόσφατα η Βουλή ψήφισε διάταξη με την οποία εγκρίθηκε η θέση Φοβόλες για την εγκατάσταση στη Κερατέα.

Τα στοιχεία αυτά επικαιροποιούν και συμπληρώνουν τον ΠΕΣΔΑ και δεν τον καταργούν.

Η Περιφέρεια Αττικής εκπονεί Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) βάσει της οποίας θα επικαιροποιηθεί ο ΠΕΣΔΑ στα επί μέρους στοιχεία που αυτό απαιτείται.

Η επικαιροποίηση αυτή δεν αναστέλλει  τη διαδικασία Ανταγωνιστικού Διαλόγου αντίθετα λειτουργεί συμπληρωματικά για τις λοιπές δράσεις διαχείρισης που προωθεί ο ΕΔΣΝΑ.

-Ιδιωτικοποιείται το σύστημα συλλογής και επεξεργασίας απορριμμάτων;

Σε καμία περίπτωση.

Καταρχήν, να διευκρινίσουμε ότι το σύστημα συλλογής αφορά τους Δήμους και δεν έχει καμία σχέση με το σύστημα επεξεργασίας που αφορά τον ΕΔΣΝΑ και για το οποίο γίνονται οι διαγωνισμοί για τα 4 εργοστάσια.

Έχω δηλώσει κατ’ επανάληψη ότι οι εργαζόμενοι διατηρούν τις θέσεις εργασίας τους και τις αποδοχές τους. Δημιουργούνται και νέες θέσεις εργασίας.

Πρέπει να ξέρετε ότι οι εργαζόμενοι του ΕΔΣΝΑ και ο συνδικαλιστικός τους φορέας στηρίζουν την προσπάθειά μας.

-Ποιες οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις στις περιοχές από τη λειτουργία των εργοστασίων; Θα δίνονται αντισταθμιστικά;

Η Περιβαλλοντική Νομοθεσία, Ευρωπαϊκή και Ελληνική, θα τηρηθεί απαρέγκλιτα. Με την κατασκευή και λειτουργία των 4 εργοστασίων βελτιώνονται οι συνθήκες σε σχέση με την απλή υγειονομική ταφή.

Τα αντισταθμιστικά πρέπει να δίνονται στους Δήμους που φιλοξενούν τις εγκαταστάσεις, για να προωθούν δράσεις για το περιβάλλον και την ανάπτυξη της περιοχής τους.

Ο ΕΔΣΝΑ έχει δώσει μέχρι σήμερα ποσά εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Ποσά μυθικά. Το ερώτημα είναι τι τα έκαναν τα χρήματα αυτά; Πώς τα αξιοποίησαν; Βελτίωσαν τη ζωή των δημοτών ή πήγανε χαμένα; Κάποιος πρέπει να απαντήσει.

-Ποιος θα ελέγχει / εποπτεύει τους ιδιώτες;

Ο ΕΔΣΝΑ και οι υπηρεσίες του αλλά και οι υπηρεσίες που έχουν τη διαχείριση του ΕΣΠΑ και βεβαίως όλες οι ελεγκτικές υπηρεσίες του Κράτους, όπως οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος. Τέλος, έλεγχο θα ασκούν και οι Υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

-Οι κατασκευαστικές εταιρείες που κατέθεσαν προτάσεις είναι κυρίως Ελληνικές. Πώς το σχολιάζετε;

Κατ’ αρχήν θα πρέπει να πω ότι με βάση τα στοιχεία των μέχρι σήμερα διαγωνισμών όλοι αυτοί που διαμαρτύρονταν για τις Γερμανικές κατασκευαστικές εταιρείες, για τον Φούχτελ και τον Ράιχενμπαχ και για όλα αυτά θα πρέπει να ζητήσουν μία μεγάλη συγγνώμη από τους πολίτες, γιατί διαψεύστηκαν οικτρά.

Η συμμετοχή στο διαγωνισμό είναι μεγάλη και αυτό εγγυάται ότι θα υπάρξει πραγματικός ανταγωνισμός προς όφελος του πολίτη.

Η συμμετοχή ιδιαίτερα μεγάλου αριθμού ελληνικού εταιρειών είναι θετικό μήνυμα για ανάκαμψη ενός κλάδου που είναι η ατμομηχανή της εθνικής οικονομίας.

Κυρίες και Κύριοι Συνάδελφοι,

Θέλω τέλος να ενημερώσω το σώμα για μία θετική εξέλιξη που είχαμε στη λειτουργία του ΕΔΣΝΑ.

Με την υπ. αριθμ 707/2013 απόφαση της Μείζονος – Επταμελούς Συνθέσεως του  Ελεγκτικού Συνεδρίου, εγκρίθηκε χτες η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ του ΕΔΣΝΑ και της εταιρείας ΗΛΕΚΤΩΡ ΑΕ για το έργο  «Επείγουσες εργασίες για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών του ΧΥΤΑ Δυτ. Αττικής».

Υπενθυμίζεται ότι η συγκεκριμένη σύμβαση, τρίμηνης διάρκειας, είχε δρομολογηθεί από την νέα διοίκηση του Ειδικού Διαβαθμιδικού Συνδέσμου Νομού Αττικής, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το μείζον θέμα που είχε προκύψει από την παροχή υπηρεσιών καθημερινής λειτουργίας του ΧΥΤΑ Φυλής, για μεγάλο χρονικό διάστημα, κατά το παρελθόν, χωρίς να υπάρχει νόμιμη σύμβαση.

Αμέσως μόλις διαπιστώθηκε, τον Ιούνιο του 2012, το συγκεκριμένο γεγονός, επισκέφθηκα τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και τον Πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, προκειμένου να εκθέσω το πρόβλημα και να ζητήσω να  διερευνηθεί από τη Δικαιοσύνη  το θέμα.

Παράλληλα, ξεκίνησαν άμεσα όλες οι νόμιμες διαδικασίες για την συμμόρφωση με την ισχύουσα νομοθεσία. Αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας είναι η σημερινή έγκριση από το Ελεγκτικό Συνέδριο της διαγωνιστικής διαδικασίας που ακολουθήθηκε από τον ΕΔΣΝΑ.

Η ανάδοχος εταιρεία θα παρέχει υποστηρικτικές εργασίες στον ΕΔΣΝΑ στο ημερήσιο μέτωπο διάθεσης των απορριμμάτων κατά το μέρος, που οι ίδιες δυνάμεις του Συνδέσμου δεν θα επαρκούν και ιδίως στον τομέα της χωματοκάλυψης των απορριμμάτων.

Η σημερινή απόφαση της Μείζονος Σύνθεσης του Ελεγκτικού Συνεδρίου λύνει το πρόβλημα που είχε δημιουργηθεί με τα ασυμβασιοποίητα έργα του Συνδέσμου, που κληρονομήσαμε.

Παράλληλα, αποτελεί την καλύτερη απάντηση σε όσους έσπευσαν το καλοκαίρι να καταγγείλουν τη νέα Διοίκηση του ΕΔΣΝΑ, υιοθετώντας ή  κατασκευάζοντας αστήρικτες κατηγορίες περί σκανδάλου.

Το πρόβλημα με τα ασυμβασιοποίητα δεν το δημιουργήσαμε εμείς. Το κληρονομήσαμε και προσπαθήσαμε, με νόμιμο τρόπο, να βρούμε μια λύση που θα εξασφαλίζει τα συμφέροντα του Συνδέσμου.

Και η σημερινή απόφαση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, συμμερίζεται την άποψή μας αυτή.

Το μόνο που μένει από την ιστορία αυτή είναι η σκοπιμότητα των συκοφαντών, που θεώρησαν πως μπορούν με ψεύδη και αστήρικτες κατηγορίες να στοχοποιήσουν και να διαβάλουν την νέα Διοίκηση του ΕΔΣΝΑ, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τα δικά τους συμφέροντα.

Ένα - ένα, λύνουμε όλα τα προβλήματα του παρελθόντος. Ο Σύνδεσμος, με σεβασμό στη νομιμότητα, με προγραμματισμό και αποτελεσματικότητα, εκπληρώνει όλες τις θεσμικές και συμβατικές του υποχρεώσεις και προγραμματίζει έργα και δράσεις που θα δώσουν λύση στο τεράστιο πρόβλημα της διαχείρισης των απορριμμάτων της Αττικής.

Δεν έχουμε καμία αυταπάτη ότι ο πόλεμος από τα  συμφέροντα που λυμαίνονται τόσα χρόνια το χώρο, θα είναι και σκληρός και διαρκής.

Είμαστε όμως αποφασισμένοι να φέρουμε σε πέρας το δύσκολο έργο που μας ανέθεσαν οι πολίτες της Αττικής. Δεν κάνουμε πίσω.

Κυρίες και κύριοι Συνάδελφοι,

Στην πολιτική αυτό που πρέπει να μετράει είναι η συνέπεια λόγων και έργων.

Αυτό δηλαδή που δηλώσαμε στους πολίτες το κάναμε πράξη.

Σήμερα, όπως γνωρίζετε, και οι 4 διαγωνισμοί ολοκληρώθηκαν στην πρώτη φάση τους.

Έχουμε πλέον ενδιαφερόμενες εταιρείες, που θα αξιολογηθούν αν πληρούν τα κριτήρια για να υλοποιήσουν τα έργα.

Δηλαδή αν έχουν την εμπειρία, και την τεχνική και οικονομική επάρκεια να φέρουν σε πέρας τα δύσκολα αυτά έργα.

Μετά θα ακολουθήσει ο Ανταγωνιστικός Διάλογος με τις εταιρείες που θα πληρούν τα κριτήρια.

Στόχος του Ανταγωνιστικού Διαλόγου είναι να εξευρεθεί η πιο σύγχρονη τεχνολογία που και το περιβάλλον θα προστατεύει και τα απορρίμματα θα αξιοποιεί με το καλύτερο τρόπο.

Εμείς είμαστε ανοικτοί σε όλα. Εάν κάποιος έχει να καταθέσει καλύτερη πρόταση, που να συμπληρώνει, να βελτιώνει και όχι να ακυρώνει τον Περιφερειακό Σχεδιασμό εμείς εδώ είμαστε να τον ακούσουμε.

Στη συνέχεια θα μπούμε στη φάση των δεσμευτικών προσφορών, στις αρχές του καλοκαιριού εκτιμώ, αν όλα πάνε καλά, όπου θα αξιολογηθεί η οικονομικότερη λύση και θα αναδειχθεί ανάδοχος.

Μετά η διαδικασία ολοκληρώνεται με την υπογραφή της σύμβασης κατασκευής και λειτουργίας του κάθε έργου.

Σε όλες τις φάσεις, που σας περιέγραψα, υπάρχει πιθανότητα δικαστικών προσφυγών και ελέγχων.

Το αίτημά μας σε σχέση με αυτό είναι η ταχύτερη δυνατή εκδίκαση των υποθέσεων, αφού όλη η διαδικασία μέχρι τη σύμβαση πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα στο 2013, προκειμένου να διασφαλιστούν οι πόροι του ΕΣΠΑ.

Έχουμε μπροστά μας πολλά και σύνθετα προβλήματα να λύσουμε όχι μόνο για την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την κατασκευή των 4 εργοστασίων, αλλά και για τη προώθηση του συνόλου των δράσεων που απαιτεί μία σύγχρονη και ολοκληρωμένη διαχείριση των αποβλήτων και στα 5 επίπεδα ιεράρχησης, που προβλέπει η κοινοτική και η εθνική νομοθεσία.

Απευθύνω έκκληση σε όλους με διάλογο και συνεργασία να συμβάλλουμε στην επίλυση ενός προβλήματος, που για 30 χρόνια μας ταλαιπωρεί, με σύγχρονες λύσεις, που προστατεύουν το περιβάλλον, αξιοποιούν τα απόβλητα, βοηθούν την εθνική οικονομία και την ανάπτυξη, δημιουργούν θέσεις εργασίας.

Το πάθημα του παρελθόντος πρέπει να μας γίνει μάθημα. Διότι εάν μέχρι σήμερα ακολουθούσαμε μια πιο νοικοκυρεμένη πολιτική στον τομέα αυτό, θα ήμασταν πρώτοι και όχι ουραγοί στη διαχείριση των απορριμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σας ευχαριστώ.